Ilustrator polskiej przeszłości to tytuł październikowej wystawy, zorganizowanej w 120. rocznicę śmierci Elwiro Michała Andriollego.
Był on najwybitniejszym polskim ilustratorem drugiej połowy XIX wieku. Studiował w moskiewskiej Szkole Malarstwa, Rzeźby i Architektury, uzyskał dyplom Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu i Akademii Św. Łukasza w Rzymie. Za udział w powstaniu styczniowym musiał emigrować z kraju, jednak po powrocie w 1866 r. został aresztowany i zesłany do Wiatki. Po pięciu latach zesłania powrócił do Warszawy, gdzie zdobył powodzenie jako ilustrator czasopism („Tygodnik Ilustrowany”, „Kłosy”, „Tygodnik Powszechny”) oraz dzieł literackich („Pan Tadeusz”, „Maria”, „Stara baśń”).
Jako rysownik zadebiutował w „Tygodniku Ilustrowanym”, publikując ilustrację do wiersza Edmunda Znatowicza pt. Zguba i współczucie. Sławę przyniosły mu rysunki Palmowa Niedziela, Wieńczenie dębu, Głodno i chłodno. Najwięcej jego prac publikowały „Kłosy”. Jako ilustrator wczuwał sięw tekst, dysponował własną wizją świata i fantazją, umiał zrozumieć odbiorców.
Zasłynął jako ilustrator albumowego wydania Pana Tadeusza z roku 1882, które u niego zamówił lwowski księgarz Altenberg. Wydawca stwierdził: Pan Andriolli, wychowaniec tych stron (pochodził z Litwy) i tej ziemi, która była kolebką Adama, najlepiej sądzimy, mógł odczuwać i odtworzyć ducha, który wieje z kart „Pana Tadeusza”. Dla Andriollego była to szczytowa próba siły zmierzenia się z uznanym arcydziełem. Autor ilustracji kładł nacisk na fabułę, śmiało sięgał po sceny zbiorowe. Bardziej niż jego poprzednicy troszczył się o realia epoki i zgodność z treścią poematu.
Twórczość Andriollego ukształtowała się pod wpływem romantyzmu. Tworzył liczne rodzajowe cykle rysunkowe, do których inspiracje czerpał z podróży po kraju.
Był on przede wszystkim ilustratorem polskiej przeszłości. Zdawał sobie sprawę, że typy, które uwieczniał w swoich rysunkach - szlachta, ziemiaństwo, mieszczaństwo, duchowni - są przedstawicielami ginącego świata. Rzeczywistość zapisana w jego pracach już nie istnieje.
Wystawę można obejrzeć w Wypożyczalni Głównej KBP. Na uwagę zasługuje biografia artysty i jego wspomnienia, w których jawi się Andriolli jako postać barwna i ciekawa.
Serdecznie zapraszamy!
