„Poezja jest pewną koniecznością”

Wojciech Bonowicz - autor biografii ks. Józefa Tischnera, laureat Literackiej Nagrody „Gdynia”, poeta, dwukrotnie nominowany do Nagrody Nike, spotkał się 28 maja 2008 r. z czytelnikami w Saloniku Artystycznym Biblioteki. Było to kolejne spotkanie w ramach projektu W przestrzeniach literatury - Krośnieńskie Spotkania z Literaturą Współczesną realizowanym ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Operacyjnego PROMOCJA CZYTELNICTWA.

Wojciech Bonowicz, choć bywa przypisywany do poetów Pokolenia bruLionu, jest jednak, jak podkreślił prowadzący spotkanie Jan Tulik, poetą osobnym, jego twórczość to dążenie do wielkiej syntezy. Natomiast recenzentka „Nowych Książek” o wierszach Bonowicza pisze: Ten twórca nie bawi się poezją, nie bawi się też w poezję. Co więcej, jego wiersze, także z najnowszego zbioru, nie zamierzają uwodzić czytelnika - próbują z nim rozmawiać. To rzadkość w poezji współczesnej.

Jak sam mówił, jest trochę twórcą „nietypowym” w porównaniu ze swoimi rówieśnikami. Pracuję w dwóch rodzajach języka - jednym jest język poezji, a drugim język literatury faktu, publicystyki. Mam wrażenie, że te dwa języki nie zachodzą na siebie. Poezja jest sprawą inspiracji, która często do nas przychodzi bez naszej woli. Pytany, czy poezja bywa ucieczką od publicystyki odpowiada: Poezja jest pewną koniecznością. Ona się zjawia i wymusza na człowieku, żeby był kimś w rodzaju medium. Z drugiej strony, poezja jest po prostu innym sposobem mówienia o moich doświadczeniach. Staram się, żeby była daleko od publicystyki i innych moich zajęć.

Wojciech Bonowicz (ur. 1967 r. w Oświęcimiu) obecnie mieszka w Krakowie, od wielu lat jest felietonistą „Tygodnika Powszechnego”. O ile w wierszach ten obraz świata jest ciemniejszy, to w felietonach staram się jednak dawać nadzieję - mówił. Miejsca, w których się wychował i mieszka niewątpliwie, jak mówił, wpływają na jego twórczość. To jest jednak inny rodzaj przezywania świata, jeśli się mieszka w bloku; to jest świat, który kształtuje specyficzną wrażliwość.

Jednak to nie zdarzenia inspirują go do pisania wierszy. Pisanie to dość tajemniczy proces. Najczęściej pojawia się jakieś natrętne zdanie. Inspiracja jest nie tyle z wydarzenia, ile ze słów, z tego, że nagle coś zabrzmiało we wnętrzu, coś co nie daje spokoju. Wydarzenie czy emocje nie są najważniejsze, pierwsze inspiracje są jednak w języku. To jest niesterowalne, tego nie da się zaprojektować - odpowiadał na pytanie uczestnika spotkania.

W TVP Kultura W. Bonowicz prowadzi program poświęcony książkom „Czytelnia”. Często jego praca wpływa na wybór lektur, jednak pytany o ulubionych poetów odpowiadał: Takim poetą, którego cenię jest Marcin Świetlicki, Piotr Sommer, Grzegorz Wróblewski, Marcin Sendecki. Polska ma bardzo bogatą tradycję poetycką. Po takich mistrzach jak Różewicz, Herbert, Miłosz jest bardzo trudno pisać. Bardzo lubię poezje Ryszarda Krynickiego, ale również amerykańską poezję w przekładach Piotra Sommera z tomu „O krok od nich”, na przykład wiersze Charlesa Reznikoffa.

Bonowicz jest autorem czterech tomów wierszy: „Wybór większości” (1995), „Hurtownia ran” (2000), „Wiersze ludowe” (2001), „Pełne morze” (2006), książki biograficznej „Tischner” (2002). Opracował także „Myśli wyszukane ks. Józefa Tischnera” oraz zbiór jego rozważań „Miłość nas rozumie”. Ponadto opublikował tomy rozmów, m.in. z Janina Ochojską „Niebo to inni” i o. Leonem Knabitem „Schody do nieba”.

To właśnie za ostatni zbiór wierszy „Pełne morze” w 2007 roku otrzymał prestiżową Nagrodę Literacką „Gdynia”. Poezja Wojciecha Bonowicza jest wysoko oceniana przez krytyków, m.in. Marian Stala pisze: Piękno tych wierszy jest przede wszystkim pięknem skupienia i samoograniczenia, elipsy i niedopowiedzenia, metafory i wieloznaczności. Bonowicz nie lubi nadmiaru bezpośrednio nazwanych wzruszeń i nadmiaru intelektualnych spekulacji. (...) Ostateczne wnioski zazwyczaj zawiesza, wzywając czytelników do ich sformułowania.

youtube-logoZobacz relację wideo (07:32)

 

Kalendarz wydarzeń

Kwiecień 2024
P W Ś C P S N
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 1 2 3 4 5
Początek strony