Krośnieńska Biblioteka Publiczna zorganizowała 17 marca 2005 r. konferencję Biblioteka publiczna a społeczność lokalna - wyzwania na dziś i jutro. W konferencji uczestniczyli bibliotekarze z całego Podkarpacia. Referaty wprowadzające wygłosili przedstawiciele Biblioteki Narodowej.
Dr Stanisław Czajka z Biblioteki Narodowej nakreślił aktualne warunki czytelnictwa w kraju. Z jego relacji wynika, że ok. 40% społeczeństwa korzysta z bibliotek różnego typu w Polsce. Końcem 2004 r. w Polsce działało ok. 8.700 bibliotek (z 134 mln pozycji w księgozbiorach) i właśnie biblioteki po 1989 r. zachowały największy potencjał (ok. 15% placówek bibliotecznych zlikwidowano i taki stan się utrzymuje). Dr Stanisław Czajka wyraził również troskę o dzieci i młodzież, w tej bowiem grupie wiekowej czytelnictwo wyraźnie spada.
Średnio w kraju zakupuje się 5 egzemplarzy na 100 mieszkańców, przy czym w Krośnie ponad 20 egzemplarzy; zależy to od wielu czynników, w tym głównie dotacji od samorządów lokalnych. - Bez obłudy muszę wyznać, że jestem pod wielkim wrażeniem, że krośnieńska biblioteka tak atrakcyjnie wygląda i tak dobrze pracuje - dodał dr Stanisław Czajka.
Elżbieta Stefańczyk z Biblioteki Narodowej, która jest jednocześnie sekretarzem Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, akcentowała podjętą przez przedmówcę kwestię wyjątkowej kondycji bibliotek w krajach skandynawskich, w Wielkiej Brytanii i krajach Beneluksu, jako przykłady godne naśladowania. Wyraźnie widać tam, że biblioteka to instrument kształtowania kultury środowiska, kultury kraju i wielką rolę w tej dziedzinie odgrywa w tych krajach mecenat państwa.
- Placówki biblioteczne, w ogóle obiekty użyteczności publicznej, budowane są w krajach zachodnioeuropejskich przez najlepszych architektów, wspieranych przez architektów wnętrz, dla których bardzo ważne jest stosowanie odpowiedniej kolorystyki pomieszczeń, a dominuje w nich kolor niebieski, czerwony i biały. Gdy weszłam do państwa biblioteki, poczułam się jak w zwiedzanej niedawno wzorcowej bibliotece w Amsterdamie - powiedziała Elżbieta Stefańczyk.
Wystąpienia gości z regionu były formą kontynuacji i uzupełnienia wypowiedzi gości. Komunikaty te były przykładami różnorodnych inicjatyw bibliotecznych, jakie stawiają przed nimi nowe warunki pracy w kulturze obrazkowej.
Leszek Puchała, dyrektor MBP w Sanoku przedstawił system komputerowy pozwalający tworzyć bibliografię twórców regionu z różnych dziedzin (biblioteka ta objęła zasięgiem twórców z obszaru b. województwa krośnieńskiego). Interesujący przykład pracy z nowoczesnymi możliwościami elektronicznymi podał Andrzej Jagodziński, dyrektor MiPBP w Kolbuszowej. Udowodnił, jak ważną rolę ma do spełnienia proces digitalizacji w systemie gromadzenia bibliotecznych zbiorów, czyli tworzenia cyfrowych kopii z oryginału. Zaprezentował dawne fotografie i dokumenty ze zbiorów prywatnych, których biblioteka nigdy by nie pozyskała, pokazał zeskanowane mapy, skopiowane pisma regionalne (w Kolbuszowej ukazuje się trzy miesięczniki!) itp. ginące dokumenty i pamiątki, w tym film prezentujący wesele wiejskie oraz unikalny film z lat 20-tych o społeczności żydowskiej z tamtego okresu.
Obok form, które posługują się nowoczesnymi technikami, prezentowano inne spojrzenie na potrzeby dzisiejszego czytelnika.
Ewa Lis z Przemyskiej Biblioteki Publicznej podzieliła się wzruszającym przykładem pracy bibliotekarzy z niepełnosprawnymi, wspomniała o współpracy z mniejszościami narodowymi. Monika Machowcz z MBP w Jaśle dała przykład akcji „Sięgając źródeł”, jako projektu edukacyjnego z udziałem władz miejskich. Z kolei Włodzimierz Ratyński z Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki w Rzeszowie przedstawił oryginalny projekt „Pisarz miesiąca” - czyli prezentację autora światowych bestsellerów, w której czołową rolę odgrywają czytelnicy. Dyrektor rzeszowskiej książnicy Stanisław Turek zadeklarował pomoc w kontynuowaniu dyskusji, jaką zainicjowała ta konferencja.
Istotne projekty prezentowali gospodarze. Teresa Leśniak, dyrektor KBP i pomysłodawczyni tej konferencji, mówiła o współpracy z bibliotekami publicznymi w Euroregionie Karpackim (współpraca ta trwa od 10 lat), podkreślając wzajemne inspiracje literaturami sąsiadujących ze sobą krajów, podając przykład aktualnie realizowanego projektu (z udziałem lokalnych pisarzy oraz dzieci) z biblioteką w Preszowie.
Bogusława Bęben, zastępca dyrektora biblioteki przedstawiła formy pracy z dziećmi (podobnie jak Aniela Szal z biblioteki w Łańcucie). Bibliotekę, jako miejsce sprzyjające miłośnikom regionu, zaprezentowała Wanda Belcik, kierownik Czytelni Głównej, akcentując m.in. różnorodne formy współpracy z towarzystwami regionalnymi.
O promocji lokalnego środowiska twórczego mówiła Bożena Kruczkowska z Filii nr 4. Filia ta od dawna inicjowała spotkania autorskie, wystawy plastyczne i inne akcje, które stanowiły nową jakość współpracy ze społeczeństwem. Od kwietnia 2004 r. w Bibliotece Głównej znajduje się Salonik Artystyczny, w którym w każdą drugą środę miesiąca odbywają się wernisaże (Środy Artystyczne), a w każdą czwartą środę miesiąca spotkania autorskie (Środy Literackie). Zainicjowano także cykl „Inspiracje literacko-artystycze” - są to multimedialne prezentacje, które obrazują wybrany, atrakcyjny temat. Rozpoczęty cykl okazał się formą bardzo akceptowaną.
Konferencja na temat nowych form pracy w bibliotekach publicznych wykazała, że książka nadal pozostanie najlepszym środkiem przekazywania słowa drukowanego, jednak istnieje konieczność wspierania jej nowymi formami pracy, zwłaszcza z wykorzystaniem najnowocześniejszych technik, głównie elektroniki. Konferencja wykazała także, że wciąż trzeba szukać sposobów, jak w dzisiejszym gąszczu informacji pomóc starszemu czytelnikowi i jak skłonić ludzi młodych do korzystania z biblioteki i uczynić, by było ono atrakcyjne.
W konferencji wzięli udział: zastępca prezydenta miasta Krosna Bronisław Baran, starosta krośnieński Zbigniew Braja, radni miasta i sejmiku podkarpackiego.
