Historia filozofii zna co najmniej kilka wersji poglądów stwierdzających, że wolność jest tylko złudzeniem, że człowiek nie zdaje sobie sprawy ze swojej zależności od sił, które go znacznie przerastają .Barbara Skarga w swoim eseju filozoficznym „Człowiek to nie jest piękne zwierzę” pisze:
„Ilekroć mówi się o WOLNOSCI, przychodzi mi do głowy taka prosta myśl: faktem jest, że żyję. Czym jednak jest życie, które zostało mi dane, o które nie prosiłam, które przyszło nagle, i kim jestem, kim jest moje Ja, dzięki życiu istniejące, i cóż ono może? Moje narodziny miały miejsce bez mojej woli, moja śmierć również nie zależy ode mnie, chyba że popełnię samobójstwo. Czy jednak samobójca może być pewny, ze postępuje z własnej woli? Może jakieś siły wpływają na jego decyzję? Wspominając narodziny, których nikt nie pamięta, które skryły się za zasłoną czasu, i rozmyślając o śmierci, pytam, gdzie jest moja wolność, czy nie jest ułudą? Nie wybrałam życia, nie wybrałam miejsca swoich narodzin, kraju ani czasu, nie wybrałam rodziców, nie wybrałam także mojej płci, budowy ciała, koloru oczu. Łańcuchy genów decydujących o moich skłonnościach psychicznych, a także o wrażliwości na choroby, otrzymałam w dziedzictwie. Edukowano mnie według jakiegoś wzoru, wpajano takie a nie inne nawyki. Zostałam ulepiona przez różne siły niezależne ode mnie. To ja jestem zależna od nich, gdzie jest więc moja wolność, czym jest i czy w ogóle istnieje?”
Mimo tych deterministycznych tez chcemy mieć poczucie, że to my decydujemy o sobie, o swoim życiu. Możemy przecież porzucić miejsce, żyć gdzie indziej, według własnej woli zmieniając nawyki , kształtując swoje gusty, zamiłowania, także reakcje, a więc tę całość, która zwie się charakterem. Czy pojęcie WOLNEJ WOLI będzie dla nas zrozumiałe czy nie, zależy od nas samych. Gdy czujemy się wolni, podejmujemy samodzielne wybory, ale czy te wybory będą słuszne, czy nie, czy będziemy szczęśliwi, bądź nie - to zależy tylko i wyłącznie od nas samych. „Wolność to zew” - śpiewa Robert Gawliński. Czy wszyscy ten zew czują? Czy potrzebna im wolność? Na te pytania każdy musi odpowiedzieć sobie sam.
Kolejne spotkanie 20 stycznia 2011 r. w Saloniku Artystycznym Biblioteki, a tematem dyskusji będą „Akceptacja, szacunek i tolerancja”.
