We wtorek 12 grudnia 2017 r. na kolejnym spotkaniu Grupy Poetyckiej „Niektórzy” w Saloniku Artystycznym Krośnieńskiej Biblioteki Publicznej mieliśmy do czynienia ze swoistym eksperymentem poetyckim. Milena, która prowadziła grudniowe spotkanie, odwróciła jego porządek. Zamiast zwyczajowo przedstawić sylwetkę autora, zaczęła od omówienia jego twórczości. Okazało się, że interpretowanie wierszy Kazimierza Ratonia, które w znacznej mierze związane są z jego biografią i osobistymi doświadczeniami, bez znajomości tychże, pozwala na szukanie zupełnie nowych ścieżek i kluczy interpretacyjnych.
W zestawie wierszy Ratonia, przygotowanym przez Milenę, „Niektórzy” wydzielili dwie grupy utworów. Pierwsze – wiersze z tytułami, pochodzące z wczesnego okresu twórczości Ratonia, budowane są na zasadzie opozycji „ja” kontra „wy”. „Ja” jestem doświadczony życiem, cierpię, więc wiem więcej. „Wy” tworzycie sobie sztuczne sensy istnienia, a w rzeczywistości nic nie wiecie o istocie życia, jesteście więc głupcami, zadowalającymi się namiastkami i iluzjami.
Drugi typ wierszy odchodzi od takiego kontrastowania i skupia się na złożoności doświadczeń jednostki. Należą do niego m.in. wiersze o incipitach *** [Ból swój opowiadam jak się bajki opowiada], *** [O powroty radosne do dziecięcych źródeł], *** [Mogłem zgwałcić kobietę]. Te znalazły szczególne uznanie wśród „Niektórych”.
Dopiero po burzliwej dyskusji na temat wierszy, Milena opowiedziała o Kazimierzu Ratoniu (1942-1983) – należącym do grona poetów wyklętych, nieuleczalnie chorym na gruźlicę, który zmagając się z chorobą coraz bardziej oddalał się od ludzi.
Czy znając jego biografię przed poznaniem jego twórczości, bylibyśmy łagodniejsi w osądzie? Czy rozumiejąc, dlaczego pisał tak, jak pisał, nie kwestionowalibyśmy zasadności stosowanych przez niego środków wyrazu? Czy to byłoby lepsze dla naszego odbioru, osadzając nas w kontekście? A może wszystkie wiersze wszystkich poetów powinno się czytać właśnie tak – jako słowa i tylko słowa, i budowane przez nie obrazy? Zapewne nigdy nie znajdziemy definitywnej odpowiedzi na postawione pytania, ale mimo to będziemy się starać jej szukać podczas kolejnych spotkań Grupy Poetyckiej „Niektórzy” w 2018 roku.
