Świadek XX wieku. O Miłoszu i jego poezji

7 kwietnia 2011 r. w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej odbyła się sesja popularnonaukowa zorganizowana przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich Oddział w Krośnie i Krośnieńską Bibliotekę Publiczną w ramach obchodów Roku Miłosza.

Swoją wiedzą podzielili się wybitni znawcy biografii i twórczości poety. Andrzej Franaszek, na co dzień redaktor działu kulturalnego w „Tygodniku Powszechnym”, w wykładzie „Niepokój Czesława Miłosza” przedstawił poetę zbuntowanego, pełnego pasji i sprzeczności, o których nie przeczytamy w podręcznikowych biografiach. Miłosz był świadkiem i uczestnikiem całego XX wieku, w jego życiorysie było wszystko, co zdarzyło się w ciągu tego wieku. (...) Opowieść o Miłoszu to opowieść o twórcy, ale to również historia intelektualna czasów w których żył - mówił A. Franaszek.

Czesław Miłosz urodził się 30 czerwca 1911 r. i żył 93 lata. Wydarzenia historyczne, które towarzyszyły jego dorastaniu, miejsca w których przebywał, niewątpliwie wpłynęły na jego życie, ale znalazły też odbicie w twórczości.

Z osobistych kontaktów z poetą A. Franaszek wspominał go jako człowieka budzącego lęk i szacunek równocześnie, do końca aktywnego i twórczego. Był człowiekiem niepokoju, odczuwającym silniej, mocniej, więcej. (...) Jego relacja ze światem cały czas jest relacją dynamiczną (...) Był zdziwiony światem, buntował się przeciwko historii. Młodego Miłosza pasjonowała natura, przyroda, ale jednocześnie był to świat, który jawił mu się jako obszar nieskończonego bólu i ucieczką od tego stała się dla niego sztuka.

Życie Czesława Miłosza to dla A. Franaszka temat jego wieloletniej pracy, efektem której będzie mająca ukazać się w maju, licząca 900 stron książka „Miłosz. Biografia”.

Z kolei o dylematach religijnych i patriotycznych poety mówił dr Stanisław Dłuski, wykładowca z Uniwersytetu Rzeszowskiego. Z poetą korespondował, kiedy ten przebywał w Berkeley.

Całą twórczość Miłosza przenika, tak uważam, „pasja obywatelska”, obca mu była bowiem poezja oderwana od życia, od codziennych trosk i lęków zagubionego w kosmosie człowieka - mówił.

S. Dłuski przywołał wypowiedź Miłosza z książki „Szukanie ojczyzny”: „Nie przyczyniałem się do nienawiści - przeciwnie, starałem się występować przeciwko wzajemnemu oskarżaniu się grup rasowych i etnicznych” - pisze poeta odnosząc się do cierpień i masowych zbrodni XX wieku. To ważne słowa, swoisty testament Noblisty, który wiele mówi - moim zdaniem - o patriotyzmie „nowego wieku”; to ważne też dla młodego pokolenia, które dopiero kształtuje swoją tożsamość bycia Polakiem – mówił S. Dłuski do młodzieży zgromadzonej na sali.

Miłosz jest prawie nieznany szerokim kręgom odbiorców jako autor liryki miłosnej. I właśnie tym wątkom w twórczości poety poświęcony był wykład „Eros i współczucie. Inspiracje Schopenhauerowskie w poezji Czesława Miłosza” dr hab. Joanny Zach z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jak mówiła, pierwsze spotkanie z poetą w Krakowie w 1989 roku zmieniło jej sposób patrzenia na poezję. W trakcie sesji zaprezentowała trzy utwory Miłosza pochodzące z różnych okresów twórczości, w których odwołuje się m.in. do doświadczeń cielesnych i zmysłowych zarazem.

Sesji towarzyszyła wystawa fotografii Stanisława Materniaka „Między Wilnem a Świtezią”, przedstawiająca głównie litewskie miejsca, z którymi związana jest przede wszystkim młodość Czesława Miłosza. Wystawę można oglądać do końca kwietnia w Czytelni Głównej Biblioteki.

Sesja odbyła się w ramach projektu „Miłosz - poeta wciąż odkrywany”, który jest realizowany przy wsparciu finansowym Gminy Krosno.

Wielość wątków przewijających się tak w biografii, jak i twórczość Noblisty, sprawia, że przybliżenie go w ciągu kilkudziesięciu minut, co podkreślali referenci, jest niemożliwe. Ale być może poruszenie pewnych tematów zainspiruje słuchaczy do sięgnięcia po szczegółowe opracowania.

Sesję zakończono słowami ks. Adama Bonieckiego, wieloletniego redaktora naczelnego „Tygodnika Powszechnego”, który o Miłoszu po jego śmierci pisał: „Był mistrzem. Uczył docierania do spraw ważnych. Mnóstwo napisał i w tym pisaniu (...) Można śledzić, jak mądrość lat przekłada się na coraz większą prostotę i przejrzystość słów. Był, jest mistrzem, bo nie można go czytać i zostać takim, jakim się było przedtem”.

Uchwalony przez Sejm RP rok 2011 Rokiem Czesława Miłosza to doskonała okazja do bliższego poznania jednego z największych poetów XX wieku. Temu służyć mają liczne wydarzenia, które będą mieć miejsce w tym roku zarówno w kraju, jak i za granicą. Te rocznicowe obchody stały się również pretekstem do zorganizowania w Krośnieńskiej Bibliotece sesji, a w kolejnych miesiącach wystawy, konkursu wiedzy oraz promocji książki Agnieszki Kosińskiej - wieloletniej sekretarki Miłosza, opiekującej się obecnie jego krakowskim archiwum.

Kalendarz wydarzeń

Kwiecień 2024
P W Ś C P S N
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 1 2 3 4 5
Początek strony