Dzieje karykatury polskiej

Tytuł październikowej wystawy, zorganizowanej w Wypożyczalni Głównej KBP, to „Dzieje karykatury polskiej”. Inspiracją do jej powstania stała się 20. rocznica śmierci Eryka Lipińskiego, grafika i dziennikarza, założyciela w 1978 roku Muzeum Karykatury w Warszawie.

Karykatura to przedstawienie postaci lub przedmiotu tak, aby wyolbrzymić, przejaskrawić pewne cechy, w celu ośmieszenia albo żartu. Swoimi korzeniami sięga starożytności i średniowiecza, ale jako samodzielny gatunek zaistniała w XVI, XVII wieku. Jej prawdziwy rozkwit nastąpił w XIX wieku w wyniku rozwoju ilustrowanych pism satyrycznych i trwa do czasów obecnych.

Na wystawie można prześledzić w układzie chronologicznym rozwój polskiej karykatury.

Jej początki sięgają średniowiecza, a za pierwszą polską karykaturę polityczną uważa się Górę Rzeczpospolitej Polskiej z 1578 roku wykonaną przez nieznanego autora.

Następny etap dziejów polskiej karykatury i jej późniejszy rozkwit rozpoczyna się twórczością Jana Piotra Norblina i Aleksandra Orłowskiego aż do powstania pism satyrycznych (Świstek, Wiadomości Brukowe, Motyl, Dekameron Polski, Mucha, Szpilki, Szczutek i wiele, wiele innych).

Oprócz tematyki obyczajowej, którą podejmowali, ilustratorzy karykatur zajmowali się także sprawami politycznymi i gospodarczymi. Nawet szerząca się na przełomie wieków XIX i XX moda na japońszczyznę, stała się przedmiotem karykatury.

Ukazujące się w dwudziestoleciu międzywojennym pismo Szczutek, które po przewrocie majowym zastąpił Cyrulik Warszawski, wytyczyło dalsze drogi rozwojowe karykatury polskiej. Rysownicy debiutujący w tym piśmie (Kazimierz Sichulski, Kamil Mackiewicz, Józef Doskowski, Maja Berezowska, Zdzisław Czermański, Kazimierz Grus i inni) stali się z czasem znakomitymi artystami i stworzyli polską szkołę karykatury.

Po wojnie wielu wybitnie utalentowanych artystów o różnych stylach rysunkowych, rozsławiło imię polskiej satyry na wystawach zagranicznych. Świadczą o tym liczne przedruki rysunków w prasie światowej, jak i wydawane za granicą albumy naszych plastyków.

Do obejrzenia wystawy serdecznie zapraszamy nie tylko naszych czytelników.

Kalendarz wydarzeń

Marzec 2024
P W Ś C P S N
26 27 28 29 1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
Początek strony