W cieniu zmysłów, wody...

8 października 2008 r. w Saloniku Artystycznym Biblioteki otwarto wystawę malarstwa litewskiego artysty mieszkającego w Krośnie Andriusa Kovelinasa. Cykl zmysłowych, subtelnie namalowanych kobiet pełnych alegorii zachwycił krośnieńską publiczność.

- Kobieta bywa synonimem piękna, ale i grozy, znamy nie tylko z literatury i sztuki femme fatale - to jedna z wypowiedzi dyskutujących na temat tego malarstwa miłośników sztuki. - Mamy niebywałą okazję poznać choćby w zarysie sztukę litewską, dla nas to olbrzymia przyjemność, zwłaszcza, że te obrazy urzekają - powiedziała Teresa Leśniak, dyrektor Biblioteki podczas wernisażu.

W katalogu wystawowym m.in. napisano: „Fascynacja kobietą, wyrażana przez Andriusa Kovelinasa w jego malarstwie, jest próbą dialogu z artystami tworzącymi na przestrzeni co najmniej stuleci. Bywa także rodzajem wyszukanego pastiszu. Kovelinas nawiązuje do tradycji sztuki antycznej, wiedzie dialog z malarzami doby Leonarda da Vinci, Rafaela. Jego piękne, o harmonijnym ciele kobiety, przypominają również kobiety Tycjana, Belliniego, czy Botticelliego - to plejada póz, to gąszcz tajemnic uwiecznionych w niedomkniętych - albo aż nazbyt szeroko otwartych - oczach bohaterek”.

Z wielu obrazów piękna kobieta spogląda zmysłowymi, rozmarzonymi oczyma w przestrzeń grając np. na rogu - rogu ze splotów jakby warkoczy; może wężowych splotów głowy Meduzy? Ale ona raczej pieści ustami instrument niż czyni to, co na pierwszy rzut oka sugeruje nam czynność zmierzającą do wydobywania dźwięków.

Inny obraz, kwartet smyczkowy, przemawia do widza jako zespół żywych instrumentów. Alegoryczność tego malarstwa czyni je bardzo literackim, lecz w najlepszym tego słowa znaczeniu. To alegoryczność zespolona z metaforą, subtelnym, albo i zdecydowanie nakreślonym symbolem, aluzją lub przesłaniem, któremu widz się nie oprze.

Interesująco jawią się tu wątki akwatyczne. Może niekiedy zaczerpnięte z litewskich legend, jakie znamy w części z mickiewiczowskich ballad o Świtezi? Kobiecie chyba od zawsze przypisywano pierwiastek wody, alchemicy uważali się za odkrywców „esencji wilgotnej” w kobiecie.

Ważną funkcję pełnią w tych dekoracjach motywy kojarzone z wężem. Wąż symbolizuje energię, nagą czystą siłę. Polimorficzność symboliki węża spowodowała, że oznacza on także podstęp i fałsz (zapewne przypowieść o kuszeniu Ewy była tu sporą inspiracją). W obrazach Kovelinasa owe „wężowatości” mają bardzo istotne znaczenie, pojawiają się na wielu płaszczyznach i na szczęście nie pozwalają się interpretować jednoznacznie.

Twórczość litewskiego artysty jakby na nowo odkrywa niby „wyeksploatowany” już temat, ukazuje w sposób fantastyczny - także dosłownie - nowe możliwości interpretacji pierwiastka kobiecości w sztuce.

 

Kalendarz wydarzeń

Kwiecień 2024
P W Ś C P S N
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 1 2 3 4 5
Początek strony