Historia Polski drugiej połowy XX wieku była tematem spotkania, które 27 września 2006 r. odbyło się w Saloniku Artystycznym Biblioteki. Gościem wieczoru był Zbigniew Branach - historyk z wykształcenia, dziennikarz i publicysta. Pracował m.in. w tygodnikach „Kultura”, „Prawo i Życie” i miesięczniku „Reporter”.
W grudniu 1970 roku osobiście uczestniczył w krwawych wydarzeniach na Wybrzeżu. Jak sam mówi, przez wiele lat nie mógł zapomnieć o tych wszystkich, których w czasie pokoju zastrzelono kulami z broni maszynowej i rozjechano gasienicami pancernych wozów. Dlatego opisał tamte zdarzenia (tryptyk: „Grudniowe wdowy czekają”, „Pierwszy grudzień Jaruzelskiego”, „Oskarżony Jaruzelski i inni ...”).
Jest też autorem książek: „Czerwony parasol”, „Mit ojców założycieli: agonia komunizmu rozpoczęła się w Gdańsku”.
Od wielu lat bada tajemnicze zniknięcia i zgony osób, które walczyły z reżimem komunistycznym. W książkach takich jak: „Tajemnica śmierci księdza Zycha”, „Sam płonął i nas zapalał: próba wyjasnienia zbrodni zabójstwa księdza Stanisława Suchowolca”, „Piętno księżobójcy: operacja Popiełuszko - rzecz o zbrodni czterdziestolecia” opisuje losy prześladowanych, torturowanych i zamordowanych duchownych.
W 1998 roku napisał komentarz do filmu dokumentalnego „Zwłoki nieznane” (o ks. S. Zychu) w reżyserii Roberta Kaczmarka.
W czasie spotkania Zbigniew Branach mówił przede wszystkim o dramatycznych przeżyciach związanych z powstaniem robotniczym przeciwko władzy ludowej w grudniu 1970 roku: Moje zainteresowanie Grudniem ’70 wzięło się z konkretnej sytuacji. Gdy na Wybrzeżu wybuchło powstanie, byłem na praktyce sądowej. W Gdańsku do ludzi strzelano z karabinów jak do kaczek. Wtedy po raz pierwszy widziałem wojnę na ulicy (...).
Przedstawiając krwawe wydarzenia z 1970 roku, podkreślił, że przywódcy PRL swoją zbrodnię przykryli cenzorskim całunem milczenia. W ten sposób Polska Ludowa stała się krajem nieznanych sprawców. Próbowano zatuszować nie tylko wydarzenia na Wybrzeżu. Zacierano ślady porwania i zabójstwa księdza Jerzego Popiełuszki, nigdy też nie odnaleziono zabójców trzech innych księży: Suchowolca, Niedzielaka i Zycha.
Właśnie inwigilacji duchownych poświęcona była druga część spotkania. Branach dzielił się ze słuchaczami swoją bogatą wiedzą na temat losów zamordowanych księży. Opisując wstrząsające fakty, posługiwał się autentycznymi zapisami rozmów szefów SB, którzy wobec wrogów systemu stosowali metody fizycznego oddziaływania: prześladowali m.in. księdza Jerzego Popiełuszkę, chcieli nim wstrząsnąć aż do zawału serca, wreszcie wydali na niego wyrok śmierci.
Zbigniew Branach specjalizuje się w literaturze faktu, próbuje wyjaśnić przerażające zbrodnie, które nigdy nie miały ujrzeć światła dziennego. Wkrótce ukaże się jego najnowsza książka „Spisek, nie czyn szaleńca” o zamachu na Jana Pawła II.
Nie zapominajmy o naszej najnowszej historii, o ludziach, którzy w tamtych czasach mieli odwagę głosić prawdę - apelował na spotkaniu Branach, który przed niepamięcią chroni katowanych, trwale okaleczonych, poniżonych i odartych z godności (...).
