„Król bez korony”

Senacka Komisja Kultury przygotowała projekt uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2017 Rokiem Bolesława Leśmiana - w 80. rocznicę śmierci i 140. rocznicę urodzin. Senat projekt odrzucił. Dlaczego?

Bolesław Leśmian (właściwie Lesman) przychodzi na świat 22 stycznia 1877 r. w Warszawie. Jako dwunastolatek wyjeżdża z rodziną do Kijowa, gdzie ojciec przyszłego poety zostaje dyrektorem kasy emerytalnej przy Dyrekcji Południowo-Zachodniej Kolei Żelaznej. Tam Bolesław Leśmian kończy gimnazjum klasyczne, a następnie w 1901 r. Wydział Prawa Uniwersytetu Świętego Włodzimierza i wraca do Warszawy.

Jeszcze w czasie studiów powstają jego pierwsze utwory poetyckie, publikowane początkowo w prasie literackiej. Wtedy też zmienia swoje nazwisko Lesman na lepiej brzmiące w języku polskim - Leśmian. Przodkowie jego byli Żydami, ale już rodzice przyjęli katolicyzm, a sam Bolesław przyjął religię katolicką jako własną i miał do niej stosunek emocjonalny.

W Warszawie podejmuje pracę jako radca prawny, w późniejszych latach podstawą utrzymania będzie stanowisko notariusza w Hrubieszowie i Zamościu. Interesuje go jednak przede wszystkim możliwość pisania, tworzenia w formie poetyckiej własnej wizji otaczającego świata, wyrażania własnych przeżyć i emocji. Te emocje związane są również z jego stosunkiem dla kobiet.

„Był rozkochany. Nie - kochliwy, bo kochliwość zakłada uczucia liczne, nietrwałe i płytkie. On kochał z potrzeby najgłębszego związku - z samą naturą miłości i świata” (Mikołajewski J., Bolesław Wielki, król bez korony. Gazeta Wyborcza 2016, nr 264, s. 20-21).

Kochał w życiu trzy kobiety. Pierwszą była kuzynka Celina Sunderlandówna - malarka. Jej poświęcił erotyki z „Sadu rozstajnego”.

Celina nie przyjmuje oświadczyn, ale zapoznaje poetę z przyjaciółką - również malarką, Zofią Chylińską. Byli małżeństwem do śmierci Bolesława - 32 lata. Mieli dwie córki: Marię Ludwikę i Wandę.

W czasie pobytu rodziny w Iłży, poznaje Dorę Lebenthal – lekarkę. Nawiązuje z nią romans, który trwa - równolegle z życiem rodzinnym - do śmierci poety w 1937 r. Dora jest adresatką erotyków z cyklu „W malinowym chruśniaku”.

Bogatą twórczość poetycką, w której mieszczą się erotyki, liryki poświęcone przyrodzie i jej przeżywaniu, nastrojowe ballady (np. „Przygody Sinbada Żeglarza”, „Dziwożona”) uzupełniają szkice filozoficzne i estetyczne.

W 1911 r. współtworzy w Warszawie Teatr Artystyczny, a po kilku latach obejmuje jako kierownik literacki Teatr Polski w Łodzi.

W październiku 1933 r. Leśmian zostaje wybrany do Polskiej Akademii Literatury.

Umiera nagle w swoim mieszkaniu w Warszawie, 5 listopada 1937 r.

Twórczość Bolesława Leśmiana żyje nadal. Jego piękne liryki, ballady śpiewa wielu naszych wykonawców. Między innymi od początku swojej kariery włączyła je do swojego repertuaru Magda Umer, która tak pisze o poecie:

Był kruchy, nieśmiały, maleńki, nieładny, niezaradny, chorowity, pełen kompleksów i wątpliwości na każdy temat. Ale [...] był dowcipny i pisał, widział, czuł jak nikt. [...] żył w świecie przez siebie wymyślonym, interesowała go wyłącznie literatura, sztuka, filozofia i biologia. Nie był w stanie zarobić na utrzymanie siebie i swojej rodziny. Mógł i chciał tylko pisać. I nic mu się w życiu (oprócz wierszy) nie udawało.

Następne spotkanie Literackiego Forum Dyskusyjnego 23 lutego w Saloniku Artystycznym Biblioteki o godzinie 17:00. Jego tematem będzie Mahatma Gandhi - żołnierz wolności. Serdecznie zapraszamy.