Książka jak koło - raz wynaleziona nie zniknie!

Obcując na co dzień z literaturą, nie sposób pominąć książki Umberto Eco, których w zbiorach krośnieńskiej biblioteki jest 38 tytułów. Dlatego postanowiliśmy na naszym spotkaniu klubowym przybliżyć sobie sylwetkę wybitnego włoskiego filozofa i semiologa, mediewisty i pisarza.

Umberto Eco urodził się w Aleksandrii w Piemoncie w 1932 roku. Jest profesorem Uniwersytetu Bolońskiego, jednym z najsłynniejszych pisarzy naszych czasów. Eco został uhonorowany licznymi tytułami doktora honoris causa (do 2005 było ich 31), między innymi przez Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie (1996) czy Uniwersytet Łódzki (2015). Polskiemu czytelnikowi znany jest jako autor światowego bestsellera „Imię róży”.

Jest autorem wielopłaszczyznowych i kunsztownie skonstruowanych powieści o cechach dzieła otwartego stymulując odbiorcę do własnej interpretacji. Jak w przypadku niezwykłej  powieści „Wahadło Foucaulta”, gdzie czytelnik musi odnaleźć się sam, bo tajemnica to odwieczne nieziszczalne marzenie ludzkości o szczęściu - jakkolwiek każdy inaczej je pojmuje.

„Zapiski na pudełku od zapałek” - wybór felietonów pisanych w latach 80. i 90. XX wieku w mediolańskim „L’Espresso” - to błyskotliwe i pełne finezyjnego dowcipu vademecum współczesnego człowieka. Obdarzony umiejętnością ironicznej syntezy przewrotnie, acz prawdziwie pokazuje Eco rzeczywistość ujawniając rządzące nią często absurdalne, często jedynie komiczne mechanizmy. Czytając je mamy wrażenie, że te mechanizmy, te absurdy dotyczą całej ludzkości, nie ważne w jakim położeniu geograficznym. „Zapiski…” to lektura lekka i zabawna, ale również skłaniająca do refleksji nad światem, w którym przyszło nam żyć.

Ostatnia powieść, jeszcze pachnąca farbą drukarską to „Temat na pierwszą stronę”. Jest to opowieść o „człowieku bez właściwości”, o nieudaczniku po pięćdziesiątce, który pewnego dnia otrzymuje propozycję opisania w bestsellerowej książce powstawania nowego dziennika. W dzienniku wszyscy dyskutują o zawartości nowej gazety: horoskopy powinny być optymistyczne, krzyżówki łatwe, nekrologi natchnione, sformułowania jasne i nie wymagające od czytelnika zbędnego namysłu. Jednak najistotniejsze jest, jak odwieść uwagę czytelnika od spraw, które dla mocodawców pisma są niewygodne. W najnowszej powieści odnajdziemy elementy politycznego non fiction, romansu i gorzkiej groteski. Przede wszystkim jednak jest to niepokojąca wizja współczesnego świata kształtowanego przez media, które bynajmniej nie mogą uchodzić za wolne.

Umberto Eco jest pisarzem wszechstronnym. Oprócz powieści jego pisarstwo obejmuje eseistykę, literaturoznawstwo (specjalność: semantyka i semiologia) filozofię, sztukę i socjologię kultury. Jest jednym z największych i znaczących pisarzy współczesnych. Jego „żonglerka” wszelkimi formami literackimi jest niedościgniona.

W rozmowie z Jean-Claudem Carrière, francuskim pisarzem i dramaturgiem, Umberto Eco powiedział:

Jest mało prawdopodobne, że książka elektroniczna zastąpi w końcu książkę tradycyjną, że ta ostatnia zniknie z naszych domów i naszego życia. E-booki jej nie wyeliminują. Genialny wynalazek Gutenberga nie wyparł przecież od razu kodeksów ani zwojów papirusowych czy wolumenów. Gusta i przyzwyczajenia mamy różne, a jednocześnie ciągle poszukujemy nowych rozwiązań. Czy film zabił malarstwo, a telewizja kino? Wytrawni bibliofile, kolekcjonerzy starych i unikatowych egzemplarzy, badacze i poszukiwacze inkunabułów, skłonni są uważać książkę, podobnie jak koło, za wynalazek doskonały, którego nic nie jest w stanie zastąpić. Gdy człowiek skonstruował koło, został niejako skazany na posługiwanie się nim. Niezależnie od tego, czy pierwowzorem książki będą dla nas pierwsze kodeksy (około II wieku n.e.), czy też wcześniejsze od nich zwoje papirusowe, pozostaje ona narzędziem, które mimo jego zmieniających się na przestrzeni wieków form okazało się zadziwiająco wierne swojej pierwotnej funkcji. Książka postrzegana jest tu jako swego rodzaju „koło ludzkiej wiedzy i wyobraźni”: nadchodzące ultranowoczesne technologie, które mogą napawać nas lękiem, nie zdołają powstrzymać tego biegu.

Kolejne Literackie Forum Dyskusyjne - 22 października br. o godz. 17:00 w Saloniku Artystycznym Biblioteki. Zapraszamy na nie już dzisiaj, a dodatkową zachętą niech będzie temat: „Kobiety Kossaków”.

Kalendarz wydarzeń

Marzec 2024
P W Ś C P S N
26 27 28 29 1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
Początek strony